پیدایش ساعت در ایران و جهان از کجا شروع شد ؟

مردم همیشه شیفته مشاهده گذشت زمان بوده اند. از زمان ماقبل تاریخ گرفته تا کنون که عصر تکنولوژی مدرن نامیده می‌شود، دنیای ما تعداد زیادی دستگاه مختلف را برای اندازه گیری زمان را به خود دیده است. ساعت‌های آفتابی و ساعت‌های آبی از متداول ترین روش های ردیابی زمان قبل از اختراع ساعت مکانیکی در اواخر سال 1200 میلادی بود.

قرن های سیزدهم تا شانزدهم، زمان ظهور ساعت های مکانیکی

Oldest Watch در سال 1275، اولین ساعت مکانیکی بود که در انگلستان اختراع شد. Oldest Watch یکی از قدیمی ترین ساعت‌های کاری در کلیسای جامع سالزبری است که در سال 1386 طراحی و اجرای آن تکمیل شده است. این ساعت هیچ جذابیت ظاهری خاصی ندارد و درجه بندی دقیقی نداشت و به صورت حدودی زمان را نشان می‌داد. در اوایل دهه 1300، سه مدل ساعت مکانیکی در ایتالیا ساخته شد. یکی ساعت نجومی بود، دومی هر یک ساعت یک بار زنگ می‌زد و سومی ساعتی بود که طلوع آفتاب و روزهای ماه را دنبال می کرد. هرچه سال های بیشتری می‌گذشت، آهنگران به ساختن ساعت هایی با زنگ های بلند ادامه می‌دادند تا صدای آن در خانه های بزرگ و شهرها شنیده شود و به گوش همگان برسد.

قرن شانزدهم، تاریخ مهمی در طراحی و تولید ساعت ها به حساب می ‌آید؛ چرا که استفاده از برنج، برنز و نقره به جای آهن که قبلاً مورد استفاده می‌گرفت، باب شد. در دهه 1540 صنعت ساعت در سوئیس متولد شد زیرا جان کلوین که سیاستمداری اصلاح طلب بود، مردم را از استفاده از جواهرات منع کرد! وضع این قانون عجیب و غریب، جواهر فروشان را وادار کرد که کار دیگری، یعنی ساعت سازی را بیاموزند. در سال 1574، اولین ساعت جیبی برنز با تصاویری از شمایل مذهبی در دو طرف آن ایجاد شد.

قرن های هفدهم تا نوزدهم، زمان تاخت و تاز ساعت های جیبی

در حالی که ساعت های جیبی از اواخر قرن شانزدهم تولید می شدند، اما هیچ امکان به خصوص دیگری به جز نشان دادن ساعت شمار نداشتند. در سال 1680 بود که عقربه های دقیقه شمار نیز به ساعت اضافه شدند. عقربه های ثانیه شمار نیز 10 سال بعد ظاهر شدند اما در آن سال ها خیلی مورد استقبال قرار نگرفتند. در واقع ساعت جیبی جایگزین قطعه زمان آویز قدیمی شد. گفته می شود این تغییر پس از معرفی ژاکت های چارلز دوم انگلیس رخ داده است. به دلیل شکل صاف و خمیده ساعت های جیبی، از بیرون آمدن لبه های تیز و آسیب رساندن به لباس جلوگیری می‌شد. همچنین صفحه ساعت برای محافظت شدن در برابر آسیب ها، در سال 1610 با شیشه پوشانده شد.

اولین ساعت مچی

اولین ساعت مچی زنانه در سال 1812 ساخته شد تا متناسب با مچ دست ملکه ناپل باشد؛ با این حال، این مدل ساعت ها قبلاً در دهه 1570 معرفی شده بودند اما به عنوان ساعت بازو تعریف می‌شدند. ساعت مچی در درجه اول توسط زنان استفاده  می‌شد؛ چرا که این ساعت ها بیشتر در معرض آسیب بودند. به همین دلیل مردان از ساعت جیبی استفاده می‌کردند. پس از شروع جنگ جهانی اول، ساعت های مچی بیشتر مورد توجه مردان ارتشی و نظامی قرار گرفت. در سال 1880، کنستانت ژیرارد، به طور انبوه دو هزار ساعت مچی برای افسران نیروی دریایی آلمان تولید کرد. هواپیمای برزیلی آلبرتو سانتوس-دومونت در جستجوی ساعتی بود که به او امکان می داد هنگام تنظیم پروازها هر دو دست خود را روی کنترل ها نگه دارد. او با دوست خوب لویی کارتیه تماس گرفت تا یک گزینه مدل مناسی برای این کار ارائه دهد. کارتیه و ساعت ساز او ادموند جیگر ساعت مچی سانتوس را تولید کردند که با پوشیدن آن در حین پرواز توسط سانتوس-دومونت محبوب شد.

تاریخچه اولین ساعت در ایران

در سال 1900 بود که عبدالله جواهری واردات ساعت های ساخت سوئیس را به ایران آغاز کرد. قبل از واردات این محصولات، او با خرید قطعات ساعت و اسمبل کردن آن ها در منطقه La Chaux-de-Fonds در سوئیس شروع کرد. هر دو پسر او نیز در تجارت ساعت فعالیت می‌کردند؛ یکی به نمایندگی رولکس در کشور مشغول بود و دیگری محمود، تجارت پدران خود را در سال 1947 بدست گرفت و اولین فروشگاه امگا را در تهران افتتاح کرد.

تعدادی از مارک های دیگر مانند Tissot ، Oris ، Rado ، Sarcar ، Leonard یا Audemars Piguet یا ساعت ای پی به بازار ایران وارد شدند اما امگا، با موفقیت خود به سرعت تجارت اصلی خانواده ساعت های مچی در ایران شد. وی برای ساده کردن مساله جانشینی -با وجود چهار فرزندش (سه پسر و یک دختر)- نام برند “محمود جواهری و پسران” را بنیان گذاری کرد. در این مرحله، دو مغازه اصلی و حدود چهل خرده فروش و یک تعمیرگاه کل توزیع و خدمات پس از فروش را در کشور راه اندازی کردند. هنگامی که انقلاب در سال 1979 رخ داد، این شرکت مجبور شد تمام فعالیت های خود را متوقف کند، به جز خدمات پس از فروش. این رویه پیش گرفته شد تا زمانی که وضعیت کشور اجازه داد مشاغل دوباره شروع به فعالیت کنند. سال 1991 زمان اولین گسترش و توسعه این بیزنس بود بود که شامل تغییر نام هم می‌شد. در روند این تغییر نام، شرکت دیده بان تهران متولد شد. همچنین سه مارک جدید به نمونه کارها اضافه شد: پیر بالمین، ریموند ویل و لونگزین.

همان طور که کشور در حال بهبود وضعیت خود پس از یک انقلاب و جنگ ایران و عراق است، تقاضا برای ساعت های گران قیمت در حدود سال 1997 ظاهر می‌شود که بر روی 7 ساعت ساخت عالی سوئیس تمرکز عمده ای داشت. این چشم انداز استراتژی بلند مدت شرکت دیده بان تهران را طراحی کرد.

در طول این هفت سال شرکت دیده بان تهران از مارک های زیر در ایران استقبال کرد:

از دو مغازه متعلق به شرکت دیده بان تهران، یکی در اوایل دهه هشتاد فروخته شد. با ادامه رشد تعداد مارک ها، یک شرکت خواهر، شرکت Sarman برای مراقبت از ریموند ویل، لونگینز و پیاژه ایجاد شد. امروزه ما بر این باوریم که تاریخچه ساعت های رده بالای ساخت سوئیس در ایران هنوز در دست ساخت است و چه مشتری باشید و چه یک مشتاق ساعت، قطعاً بخشی از این تاریخچه هستید!

منبع: سورن گالری